Minister rolnictwa i rozwoju wsi opublikował projekt Strategii zrównoważonego rozwoju wsi, rolnictwa i rybactwa 2030 (SZRWRiR 2030) i skierował go do konsultacji publicznych. Będą one trwać do 2 lipca 2019 r. Konsultacje przybiorą różne formy, od indywidualnych (za pomocą formularzy zgłaszania uwag udostępnionych na stronie internetowej ministerstwa) do wysłuchań publicznych podczas spotkań regionalnych z interesariuszami.

Pierwsze z takich spotkań odbyło się 19 czerwca w Piotrkowie Trybunalskim. Przybyło na nie 170 osób, głównie rolników i mieszkańców obszarów wiejskich, a także działaczy samorządowych i przedstawicieli instytucji działających na rzecz tych obszarów, w tym doradztwa rolniczego. Spotkanie zorganizowało Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi wespół z parlamentarzystami: Antonim Macierewiczem i Robertem Telusem, Łódzkim Urzędem Wojewódzkim w Łodzi oraz Urzędem Marszałkowskim Województwa Łódzkiego i właśnie instytucjami obsługi rolnictwa: Krajowym Ośrodkiem Wsparcia Rolnictwa w Łodzi, Łódzkim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego zs. w Bratoszewicach, Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Łodzi oraz Kasą Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.

Spotkanie tylu osób i instytucji związanych z obszarami wiejskimi sprzyjało wymianie opinii, ocen i oczekiwań nie tylko związanych z omawianą strategią. I tak, otwierający spotkanie posłowie Antoni Macierewicz i Robert Telus zwrócili uwagę na znaczenie wyborów do izb rolniczych, które odbędą się 28 lipca br. i zachęcili wszystkich rolników do aktywnego w nich udziału.

Wojewoda Łódzki Zbigniew Rau nawiązał do początków prac nad SZRWRiR 2030, tj. diagnoz wojewódzkich. W województwie łódzkim powstała Diagnoza sytuacji społeczno-gospodarczej obszarów wiejskich i rolnictwa województwa łódzkiego wraz z identyfikacją potrzeb i potencjałów rozwojowych. Jej konkluzje wskazują na bardzo duży potencjał rolnictwa łódzkiego. Ten temat rozwinęła Bogumiła Kapusta – dyrektor Wydziału Rolnictwa i Transportu Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego, która omówiła najważniejsze wnioski płynące z tego dokumentu. Obszary wiejskie nie są jednorodne, wobec tego programy ich rozwoju powinny uwzględniać lokalne zasoby, specjalizacje, lokalny potencjał rozwoju, które dla województwa łódzkiego zostały zidentyfikowane i dokładnie opisane. SZRWRiR 2030 była budowana z wykorzystaniem podobnych do omawianej diagnoz ze wszystkich województw.

                Z kolei przedstawiciele samorządu wojewódzkiego: Beata Dróżdż - radna Sejmiku Województwa Łódzkiego i Edyta Michalska - z-ca dyrektora Departamentu Funduszu Rozwoju Obszarów Wiejskich zaprezentowały szeroki program wspierania obszarów wiejskich z funduszy wojewódzkich, m.in. poprzez dofinansowanie do spółek wodnych, grantów sołeckich, budowy dróg dojazdowych do gruntów rolnych czy do inwestycji wodno-ściekowych i budowy targowisk.

                Wreszcie głos zabrał główny prelegent spotkania – Ryszard Zarudzki – podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Pokrótce scharakteryzował omawianą strategię. Do osiągnięcia głównego celu SZRWRiR 2030, tj. wzrostu dochodów mieszkańców obszarów wiejskich mają prowadzić działania pogrupowane w trzy cele szczegółowe:

• • zwiększenie opłacalności produkcji rolnej i rybackiej,
  • poprawa jakości życia, infrastruktury i stanu środowiska,
  • rozwój przedsiębiorczości, pozarolniczych miejsc pracy i aktywnego społeczeństwa.

I co najważniejsze, do każdego celu szczegółowego zdefiniowano kierunki interwencji. Warto się z nimi zapoznać, bo to precyzyjny plan działania wobec obszarów wiejskich na następną dekadę, zapowiedź sposobów wykorzystywania środków unijnych na lata 2021-2027:

 Pełen tekst strategii znajduje się pod adresem: https://www.gov.pl/web/rolnictwo/strategia-zrownowazonego-rozwoju-wsi-rolnictwa-i-rybactwa-2030

Po tej prezentacji głos oddano rolnikom. Omawiana strategia to przyszłość, choć nieodległa, a obecność wiceministra, wojewody, posłów czy dyrektorów urzędów dawały okazję do wyjaśnienia wielu spraw ważnych dla rolników już teraz. Spotkanie odbywało się z okręgu piotrkowskim, znanym z bardzo dużej koncentracji produkcji trzody chlewnej. Nie dziwi więc obawa wielu producentów o zawleczenie tutaj afrykańskiego pomoru świń (ASF). Służby wojewody odpowiedziały, iż podjęto działania zapobiegawcze – województwo łódzkie jest jedynym w kraju, w którym uruchomiono sanitarny odstrzał dzików mimo tego, że ASF jeszcze tutaj nie dotarł. Już tylko z ostatniego rozporządzenia wojewody wynika, że do końca września myśliwi mają tutaj odstrzelić następne 730 dzików, następne, bowiem wcześniej ich populację zmniejszono o ponad 2 tys. szt.

Wiele pytań dotyczyło innych spraw, np. uruchomionego ostatnio programu wspierającego regeneracyjne wapnowanie gleb, a właściwie ograniczenia wsparcia do gospodarstw rolnych o powierzchni nie przekraczającej 75 ha użytków rolnych. Jak wiemy projekt tego programu został opracowany przez Ministerstwo Środowiska, którego minister wyjaśniał już, iż większe gospodarstwa rolne mają wyższą kulturę produkcji rolnej, przez co gleby są tam mniej zakwaszone. Teraz minister Zarudzki tę opinię rozwinął. Na ten program przeznacza się 300 mln. zł. To dużo, choć mogło by być więcej. Ograniczenia wynikają z dążenia do tego, żeby ten program nie był jednoroczny, ale trwał co najmniej kilka lat. Na początek zrobimy to przez jeden, dwa lata, żeby dać impuls do podjęcia przez rolników wapnowania, zwłaszcza w województwie łódzkim o największym w kraju procencie zakwaszonych gleb. Później będziemy na to nakładać jeszcze inne formy wsparcia.  

Temat strategii zrównoważonego rozwoju wsi rozwijał jeszcze Bogdan Pomianek – z-ca dyrektora Departamentu Strategii, Analiz i Rozwoju Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, który przedstawił rolę współdziałania i współpracy w pokonywaniu trudności strukturalnych w rolnictwie. Wypowiedź tę uzupełnił minister Ryszard Zarudzki, który spuentował to w następujący sposób –„ Współpraca jest kluczem do naszego rozwoju i podnoszenia dochodów: służby weterynaryjne, agencja restrukturyzacji i modernizacji rolnictwa, krajowy ośrodek wsparcia rolnictwa, izby rolnicze, związki branżowe, gminy, samorządy – jak nie będzie współpracy, to się cud nie zjawi. Musimy stworzyć partnerstwo instytucji działających na rzecz rolnictwa, żeby te instytucje tak okrążyły rolnika, żeby pracowały na rzecz rolnika z różnych stron” .

Końcowy głos Tomasza Kopery – dyrektora Łódzkiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego zs. w Bratoszewicach, który całe spotkanie prowadził i moderował – wpisywał się w zapowiedziane partnerstwo instytucji. Dyrektor zaprosił rolników do ośrodka po dalsze, bardziej szczegółowe informacje na temat strategii, a także na temat bieżących działań resortu.

Janusz Szrama